Οι μαθητές προετοιμάζονται για τη «μεγάλη απόδραση» από τα σχολικά δεσμά. Θα τιμήσουν την ημέρα με ότι απαξιώνει το σχολείο και την εκπαίδευση και εμείς θα παρακολουθούμε άναυδοι. Είναι όμως ο καιρός να αλλάξουμε ρότα: Τέρμα τα χατίρια και στις παιδαγωγικές μεθόδους του κατευνασμού για να τα έχουμε καλά. Είναι η ώρα να εφαρμοστούν αυστηρά οι κανονισμοί για όλους. Είναι η ώρα της παιδαγωγικής που τιμωρεί την παράβαση…
Το ερχόμενο Σάββατο, θα το βλέπουμε εμβρόντητοι και ενεοί στους τίτλους των ειδήσεων και θα διερωτόμαστε που έφτασε η κοινωνία, γιατί χάλασαν τόσο τα παιδιά. Και δεν θα είναι μία απλή γεροντική γκρίνια. Θα είναι η διαπίστωση μίας κατάστασης που χρόνια τώρα σοβεί στην εκπαίδευση, Δημόσια και ιδιωτική.
Η Παρασκευή είναι για τα Λύκεια η τελευταία μέρα μαθημάτων και οι μαθητές ετοιμάζονται να «γιορτάσουν» το γεγονός με τον χειρότερο τρόπο. Με ότι θεωρήσουν ως απελευθερωτικό από τα δεσμά του σχολείου που τόσα χρόνια κουβαλούσαν και τώρα απαλλάσσονται. Ήδη σε πολλά σχολεία… ετοιμάζονται σχέδια μάχης.
Τις προάλλες ο υπ. Δικαιοσύνης ανέφερε ότι 420 μαθητές, έχουν παραπεμφθεί για θεραπεία σε θεραπευτικά προγράμματα από χρήση ναρκωτικών.
Αυτός ο αριθμός είναι το σύμπτωμα, δεν είναι η πάθηση. Αυτή είναι η σκληρότερο όψη του ζητήματος που λέγεται παραβατικότητα, αλλά σε καμία περίπτωση δεν είναι όλη η εικόνα. Και αν μου επιτρέπεται μία εμπειρική -καθόλου επιστημονική- παρατήρηση, τα παιδιά χρήστες ναρκωτικών… δεν δημιουργούν εμφανές πρόβλημα στο σχολείο. Αποσύρονται και σκοτώνουν τον εαυτό τους στα κρυφά.
Αυτό που σκοτώνει το ίδιο το σχολείο και τη μάθηση, είναι η καθημερινή ασέβεια σε ό,τι εκπροσωπεί το σχολείο. Αυτό που θεωρούμε βίαιο και παραβατικό έχει καταστεί σύνηθες και φυσιολογικό. Η συμπεριφορά που αγνοεί τον καθηγητή την ώρα που διδάσκει, εκείνος που σηκώνεται και βγαίνει από την τάξη χωρίς άδεια, η χρήση του τηλεφώνου την ώρα μαθήματος, το κάπνισμα στην αυλή (για να μην πω και στην τάξη). Είναι επίσης εκείνη η συμπεριφορά που ούτε καν μπορεί να καταγγελθεί, επειδή θεωρείται αμελητέο το αμάρτημα. Όταν για παράδειγμα καλεί ο καθηγητής τον μαθητή και αυτός τον αγνοεί, όταν θεωρεί φυσιολογικό να πετά τα σκουπίδια του όπου βρει, όταν καθυστερεί και θεωρεί φυσιολογικό να διακόψει τη διδασκαλία για να μπει στην τάξη.
Και πάμε στα πιο βαριά. Την έλλειψη σεβασμού στη δημόσια περιουσία, την έλλειψη σεβασμού στην υγεία και στην ασφάλεια των άλλων. Την ασέβεια στον δημόσιο χώρο. Στο σπίτι δεν ζωγραφίζει στον τοίχο το όνομα της ομάδας του, αλλά το κάνει στο σχολείο, στο σχολείο βρίζει τη μητέρα του κολλητού του φίλου, ενώ μπροστά στον πατέρα του θα κάθεται σούζα γιατί αν το κάνει θα του σπάσει τα δόντια.
Πως απαντούμε λοιπόν σε αυτή την απαξίωση του σχολείου (δημόσιου και ιδιωτικού);
Δεν θεωρώ τον εαυτό μου ειδικό στο θέμα αλλά όντας ο ίδιος εκπαιδευτικός, με τρία παιδιά εκ των οποίων τα δύο ακόμη φοιτούν σε δημόσιο σχολείο, και προσπαθώντας να ενημερώνομαι γενικά για το θέμα, έχω κατασταλάξει σε μία θεωρία:
Αυτή τη στιγμή δεν χρειαζόμαστε ούτε νέους νόμους, ούτε νέους κανονισμούς. Δεν χρειαζόμαστε επιθεωρητές, κάμερες και φρουρούς στα σχολεία.
Χρειαζόμαστε να εφαρμόσουμε αυτά που έχουμε αποφασίσει, και τα οποία αποτελούν τους βασικούς σχολικούς κανόνες. Τέρμα η ανοχή στα παραπτώματα, ξεκινώντας από τα μικρά.
Όταν το κουδούνι κτυπά στις 7,30 το μάθημα πρέπει να ξεκινά στις 7,32.
Όποιος χρησιμοποιεί τηλέφωνο στο σχολείο, του επιβάλλεται η ποινή που προβλέπει ο κανονισμός.
Όποιος καπνίσει, όποιος φύγει από την τάξη χωρίς άδεια, τιμωρείται. Όποιος προσβάλει εκπαιδευτικό το ίδιο κ.ο.κ.
Αν δεν ξεκινήσουμε από την βασική πειθαρχία δεν μπορούμε να πετύχουμε στα κρισιμότερα.
Οι κανόνες δεν ξεχειλώνουν για τα χατίρι κανενός όσο κι αν είναι τσαμπουκάς όσο κι αν απειλεί.
Τέρμα τα γλυφιτζούρια και τα καλοπιάσματα. Οι τιμωρίες εφαρμόζονται ακόμη κι αν στήσουν τσαντίρια οι σύνδεσμοι γονέων κακομαθημένων παιδιών στο προαύλιο του σχολείου. Με άλλα λόγια, θα πρέπει να επανεκπαιδεύσουμε τους μαθητές μας, τους νέους μας στα βασικά. Να μάθουν να κάνουν και στο δικό μας σχολείο, αυτό που αύριο θα κάνουν στο ξένο Πανεπιστήμιο, ή στους χώρους δουλειάς.
Είμαι απολύτως βεβαίως πως οι αντιδράσεις θα είναι τεράστιες και οι δυσκολίες θα μοιάζουν για ένα διάστημα ανυπέρβλητες. Ωστόσο δεν θεωρώ ότι υπάρχει άλλος δρόμος…
Και για να πάω πίσω από εκεί που ξεκίνησα, στην ερχόμενη Παρασκευή και σε όσα σχεδιάζονται, ένα πράγμα νομίζω θα σώσει ότι σώζεται: Έλεγχος και αστυνόμευση. Εγερτήριο από εκπαιδευτικούς, υπουργείο, αστυνομία, σχολικές εφορίες κοκ. Τα όρια δεν τα θέτουν οι παραβατικοί μαθητές. Τα όρια τα θέτει το σχολείο και το σχολείο τα περιφρουρεί μαζί με την κοινωνία και τους θεσμούς.
Συγκεκριμένες προτάσεις για το θέμα ήδη έχουμε δει να επεξεργάζονται και αλλού στην Ευρώπη. Η Ελλάδα και η Γαλλία, είναι δύο παραδείγματα που στρέφονται προς την κατεύθυνση που περιγράφω πιο πάνω…
