Ανήμερα της Πρωτομαγιάς «έφυγε» μια εκλεκτή δημοσιογράφος, η Γεωργία Ψαριά, η οποία υπηρετούσε ένα σκοπό που σιγά – σιγά χάνεται. Η Γεωργία ήταν, κατά τη δημοσιογραφική αργκό, «της παλιάς σχολής». Και όχι λόγω ηλικίας, αλλά για τις αρχές που υπηρετούσε ως Δημοσιογράφος.
Το μαρτυρεί και όλο το συνάφι μας τις τελευταίες μέρες, αποχαιρετώντας την αγαπημένη συνάδελφο στο διαδίκτυο, στα ερτζιανά και στο χαρτί που τόσο αγάπησε. «Παίδευες τις λέξεις», της έγραψαν. Τις παίδευε γιατί πριν γίνει γραφιάς ήταν αναγνώστης. Και ως αναγνώστης είχε απαιτήσεις. Ήθελε οι λέξεις να ‘ναι σε αρμονία, να βγάζουν νόημα, να ‘χουν κάτι να πουν, κάτι να προσθέσουν, ειδάλλως ας έμεναν σιωπηλές.
Τις αγαπούσε τις λέξεις, τις είχε ανάγκη για να διηγηθεί μια ιστορία, να πει το νέο που έφερε η μέρα, να αποθηκεύσει στη συλλογική μνήμη το επίκαιρο.
Να το καταγράψει σωστά και οργανωμένα, προπαντός διασταυρωμένα. Με λόγο και αντίλογο, σ’ ένα τρίστηλο, τετράστηλο, κρατώντας το κείμενο ισορροπημένο και αντικειμενικό, όχι όμως ουδέτερο και άχρωμο. Η Γεωργία έγραφε με μαεστρία, «τσιγκλούσε τις λέξεις μέχρι να στάξουν αλήθεια», αλλά κρατώντας τες στο πλαίσιο μιας δεοντολογίας και ηθικής. Και αυτό είναι βάρος που το κουβαλούσε σε κάθε της λέξη.
Είναι το ίδιο βάρος που κουβαλούν οι δημοσιογράφοι, αν θέλουν να λέγονται δημοσιογράφοι και όχι υπάλληλοι. Είναι το βάρος που κουβαλούν όσοι αγαπούν τις λέξεις και τις προσέχουν. Είναι το βάρος της δημοσιογράφου που υπηρετεί κάτι πιο αψηλό, γιατί εκεί την έταξε η ψυχή της. Είναι το βάρος που κουβαλά και η «παλιά σχολή» του Τύπου.
Μπορεί τούτη η σχολή να έχει πολλά κουσούρια και να ‘χει πολλά να μάθει ακόμα, αλλά στις μέρες μας, όπως λένε και οι πολιτικάντες, είναι «πιο επίκαιρη από ποτέ». Την έχουμε ανάγκη, γιατί μας λείπει πολύ.
Δεν κομίζω γλαύκα εις Αθήνας, γράφοντας για τις προκλήσεις της «Νέας» Δημοσιογραφίας. Ενόσω ακόμα υπάρχει η δημοσιογραφία, όσο θα υπάρχει και σε όποια μορφή υπάρξει, από τούδε μέχρι να αντικατασταθεί από τις μηχανές. Η λέξη «νέα» είναι καθαρά χρονικός προσδιορισμός, γιατί καθόλου «νέα» δεν είναι και όπως εξελίσσεται, σε λίγο δεν θα είναι ούτε δημοσιογραφία.
Με τον έντυπο Τύπο να αργοπεθαίνει, γιατί δεν έχουμε πλέον ανάγκη από ανάγνωση γραπτού Λόγου, τα ηλεκτρονικά μέσα να μετατρέπονται σε ζώνες ριάλιτι και το διαδίκτυο να υποκαθιστά την ακρίβεια των γεγονότων, την εγκυρότητα και τη δεοντολογία με την ταχύτητα, τα κλικς και τα… φύλλα συκής, η δημοσιογραφία δεν θα μακροημερεύσει. Μπορεί να υπάρχουν ακόμα εξαιρέσεις (όπως καλή ώρα εδώ που φιλοξενείται το παρόν πόνημα και αλλού), αλλά χρειάζεται κάτι παραπάνω από εξαιρέσεις αν έχει κάποια σημασία να ενημερωνόμαστε από δημοσιογράφους, όπως η Γεωργία ή από ψεύτικους λογαριασμούς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Είναι κοινό μυστικό ότι η κατάσταση πραγμάτων στα δημοσιογραφικά πράγματα είναι πολύ δύσκολη. Για πολλούς λόγους. Όπως επίσης είναι κοινό μυστικό ότι κυβέρνηση και Βουλή έκαναν μέχρι σήμερα πολύ λίγα για να στηρίξουν πραγματικά τη Δημοσιογραφία και όσους βιοπορίζονται στα μέσα ενημέρωσης. Νομίζουν ότι τους συμφέρει ένας ευάλωτος Τύπος, αλλά ξεχνούν ότι σκάβουν και τον δικό τους λάκκο.
Με την επέλαση της Τεχνητής Νοημοσύνης, τη μαζική επίδραση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και τη διαπλοκή συμφερόντων, το τοπίο δεν είναι γκρίζο. Είναι κατάμαυρο. Αν θέλουμε να υπάρχει σωστή δημοσιογραφία και ενημέρωση, αν θέλουμε να διαβάζουμε και να ακούμε γνώμες ελεύθερες, αν θέλουμε να υπάρχει διαφάνεια και έλεγχος, αν θέλουμε να αντισταθούμε στην κάθε μορφής διαπλοκή και σύγκρουση συμφερόντων, χρειαζόμαστε τη μάχιμη δημοσιογραφία. Τη σωστή, αντικειμενική, ηθική δημοσιογραφία. Τη δημοσιογραφία που υπηρετούσε η Γεωργία. Της παλιάς σχολής.
Υστερόγραφο: Αυτές τις μέρες «τρέχει» στο διαδίκτυο μια καμπάνια της Ένωσης Συντακτών Κύπρου. Αφορά συνδικαλιστικά ζητήματα των δημοσιογράφων. Στον πυρήνα της όμως αφορά την ίδια τη δημοκρατία και την ελευθεροτυπία. Εάν συμφωνείτε με την ανάγκη να στηριχθεί ο δημοσιογραφικός κόσμος, υπογράψτε εδώ.
Υστερόγραφο 2: Όσοι σε γνώρισαν, θα κουβαλούν για πάντα στη μνήμη και στην καρδιά τους, την καλοσύνη σου, το χαμόγελό σου και την ανιδιοτέλειά σου. Καλό σου ταξίδι γλυκέ μου άνθρωπε.
